อาการหลังทำศัลยกรรมเสริมจมูกโอเพ่น เป็นอย่างไร อันตรายไหม

อาการหลังทำศัลยกรรมเสริมจมูกโอเพ่น เป็นอย่างไร อันตรายไหม

หนึ่งในสิ่งที่คนมักลังเลในการตัดสินใจเสริมจมูก ก็คือการฟื้นตัวหลังการทำจมูกนั่นเอง เพราะมักจะกังวลกันไปเองว่า กี่วันจะหาย กี่วันจะยุบ หรือกี่วันจะกลับไปใช้ชีวิตได้อย่างเป็นปกติ ถึงแม้ว่าการศัลยกรรมจมูก จะกลายเป็นเรื่องพื้นฐานไปแล้ว แต่ข้อสงสัยเหล่านี้ยังนับเป็นข้อสงสัยอันดับต้นๆที่คนกังวลอยู่ไม่ขาด และหลายก็ตัดสินใจที่จะไม่ทำ เพราะกลัวเรื่องของการพักฟื้น และกลัวผลตามมาของการเสริมจมูกนั่นเอง

วันนี้ APS Clinic จะรวบยอด ในบทความนี้ให้แบบครบถ้วนละเอียดว่าอาการหลังจากศัลยกรรมเสริมจมูกโอเพ่น ช่วงเวลาไหนจะมีอาการอย่างไร และหากมีอาการแบบใดควรพบแพทย์ เพื่อให้ง่ายต่อการตัดสินใจ และหายกังวลในระหว่างพักฟื้น

 

อาการหลังเสริมจมูกที่ผู้เข้ารับบริการสามารถสบายใจได้และไม่ต้องกังวลหากมีอาการดังนี้

เบื้องต้นให้ทำความเข้าใจว่าการศัลยกรรมเสริมจมูกโอเพ่นคือการผ่าตัด และการผ่าตัดทำให้เนื้อเยื่อภายในและภายนอกมีแผล การมีแผลก็จะทำให้เจ็บและมีอาการอื่นๆตามมาถือว่าเป็นเรื่องปกติ เหมือนกับที่เรามีแผลที่แขน หรือขานั่นเอง เมื่อทราบอย่างนี้แล้ว คนไข้ผู้เข้ารับบริการจะสามารถอนุมาณได้เองเลยว่า หลังจากการศัลยกรรมเสริมจมูกโอเพ่นจะมีอาการอะไรบ้างในเบื่องต้น โดยอาการเหล่านั้น สามารถจำแนกได้ดังนี้ 

1. อาการบวม เป็นอาการปกติสำหรับการผ่าตัดทำจมูกโอเพ่น และจะลดลงได้เอง หรืออาจรับประทานยาลดบวมร่วมด้วยได้
2. อาการช้ำ เป็นอาการที่มักมาร่วมกับอาการบวม แต่ละคนจะช้ำไม่เท่ากัน จะมีสีม่วงหรือเขียวเข้มแค่ไหนแล้วแต่บุคคลและสภาพผิว
3. มีความรู้สึก เจ็บ หรือ ปวด อาการเหล่านี้มักจะไม่เป็นนาน ไม่เกิน 7 วันจะสามารถหายได้ หากกังวลสามารถรับประทานยาร่วมได้
4. รู้สึกตึง บริเวณจมูก เป็นความรู้สึกที่จะเกิดขึ้นเพียงหลังศัลยกรรมเสริมจมูกเพียงไม่กี่วัน และจะหายไปเอง

สามารถแจกแจงอาการหลังทำศัลยกรรมเสริมจมูกโอเพ่น โดยละเอียดดังนี้

อาการที่อาจเกิดขึ้นได้หลังการดมยาสลบ (หลังฟื้นจากยาสลบ)

หลังจากการผ่าตัดศัลยกรรมเสริมจมูกโอเพ่นที่ต้องใช้การดมยาสลบ คนไข้ผู้เข้ารับบริการอาจพบกับอาการข้างเคียงซึ่งเป็นผลจากฤทธิ์ของยาสลบที่ยังหลงเหลือคงตกค้างอยู่ภายในร่างกาย 

โดยอาการเหล่านี้ถือเป็นเรื่องปกติและมักหายไปได้เองโดยไม่ต้องกังวล อาการดังกล่าวมีดังนี้

• อาการง่วง ซึม และอ่อนเพลีย

หลังจากการผ่าตัด คนไข้ผู้เข้ารับบริการจะรู้สึกง่วงหรือไม่มีแรง ซึ่งเป็นผลจากฤทธิ์ของยาสลบที่ยังหลงเหลืออยู่ในระบบประสาท มักเกิดขึ้นในวันแรกหลังผ่าตัดเสร็จทันที แต่จะค่อย ๆ ดีขึ้นเมื่อร่างกายได้ขับยาออกจากร่างกายโดยวิธีการทางธรรมชาติ

• คลื่นไส้และอาเจียน

ในคนไข้ผู้เข้ารับบริการบางรายอาจมีอาการคลื่นไส้หรืออาเจียน ซึ่งมักเกิดจากผลข้างเคียงของยาสลบหรือยาแก้ปวด หากมีอาการมากควรแจ้งวิสัญญีแพทย์เพื่อปรับยาในการรักษาให้เหมาะสม

• คอแห้งหรือเจ็บคอ

ขณะดมยาสลบ วิสัญญีแพทย์จะใส่ท่อช่วยหายใจเพื่อเป็นการควบคุมการหายใจของคนไข้ผู้เข้ารับบริการ ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการระคายเคืองบริเวณลำคอและทำให้รู้สึกเจ็บคอเล็กน้อยหลังตื่นจากการให้ยาสลบ โดยอาการนี้จะค่อยๆดีขึ้น ควรจิบน้ำบ่อยๆร่วมด้วยเพื่อบรรเทาอาการ

• เวียนศีรษะหรือมึนงง

แนะนำให้พักอย่างเพียงพอหลังจากการผ่าตัดศัลยกรรมจมูกโอเพ่น และควรลุกนั่ง ลุกนอนช้า ๆ เพื่อป้องกันอาการหน้ามืดหรือเสียการทรงตัว

• ควรมีผู้ดูแลใกล้ชิด

 หลังการดมยาสลบ คนไข้ผู้เข้ารับบริการไม่ควรขับรถ หรือทำกิจกรรมที่เสี่ยงต่ออุบัติเหตุ เช่น การใช้เครื่องจักร ทำงานที่ต้องมีสมาธิสูง หรืออยู่ลำพังในพื้นที่เสี่ยง ควรมีผู้ดูแลคอยช่วยเหลือในช่วง 24 ชั่วโมงแรกหลังผ่าตัดหรือมากกว่านั้น

การพักผ่อนอย่างเพียงพอ ลดความเครียดและหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ใช้แรงหลังดมยาสลบนั้นจะช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้รวดเร็วและปลอดภัยมากขึ้น อีกทั้งหลังดมยาสลบไม่ควรทำกิจกรรมที่ต้องการตัดสินใจหรือทำงาน เนื่องจากความมึนจะทำให้ตัดสินใจผิดพลาดและเป็นอันตรายได้

หากมีอาการผิดปกติหรือไม่ดีขึ้นตามเวลา ควรปรึกษาศัลยแพทย์ทันทีเพื่อรับคำแนะนำเพิ่มเติม

อาการที่สามารถพบในช่วง 7 วันหลังการเสริมจมูกโอเพ่น

• อาการบวมที่จมูก  ในช่วง 2–4 วันแรก จมูกจะมีอาการบวมค่อนข้างมากจากการเสริมจมูก  หลังจากนั้นจมูกจะค่อย ๆ ยุบตัวลงจนเห็นสันจมูกได้อย่างชัดเจนมากยิ่งขึ้น
• รอยช้ำ อาจมีรอยช้ำที่บริเวณจมูก ไปถึงรอบดวงตาและแก้ม เนื่องจากผลจากการกระทบจากการกระเทือนของเนื้อเยื่อในขณะที่ผ่าผ่าตัด
  
• เจ็บบริเวณแผลผ่าตัด คนไข้ผู้เข้ารับบริการจะรู้สึกเจ็บหรือระบมบริเวณจมูกหรือแผลผ่าตัด โดยเฉพาะในช่วง 7 วันแรก
  
• ความตึงของจมูก จากการที่เนื้อเยื่อจมูกยังอยู่ในช่วงฟื้นตัวหลังการผ่าตัด จึงจะทำให้รู้สึกตึงบริเวณสันจมูก
  
• คันบริเวณแผล เมื่อแผลผ่าตัดเริ่มสมานตัว จะมีอาการคันที่แผลผ่าตัดเล็กน้อย ซึ่งเป็นสัญญาณของกระบวนการฟื้นตัว ไม่แนะนำให้เกาหรือแกะ
• มีน้ำมูกไหล จากการผ่าตัดร่างกายจะมีการผลิตน้ำมูกมากขึ้นโดยชั่วคราวเพื่อตอบสนองต่อการผ่าตัด
  
• มีเลือดซึมเล็กน้อย ใน1-2  วันแรกหลังผ่าตัดจะมีเลือดซึมเล็กน้อยตามประสาแผลเปิด ซึ่งเลือดนี้จะสามารถหยุดได้
  
• ไข้ต่ำ อาจมีไข้ต่ำในช่วง 1–2 วันแรก อาการนี้เป็นอาการปกติจากการอักเสบของร่างกาย
  
• อาการเบื่ออาหาร เนื่องจากหลังผ่าตัดศัลยกรรมจมูกจะมีความไม่สบายตัวหรือผลข้างเคียงจากการใช้ยาระงับอาการปวดและยาชา จึงทำให้คนไข้ผู้เข้ารับบริการบางรายอาจรู้สึกเบื่ออาหารได้

อาการที่สามารถพบในช่วง 1 เดือนหลังการเสริมจมูกโอเพ่น

ในช่วงระยะเวลา 1 เดือนหลังการผ่าตัดศัลยกรรมเสริมจมูก ร่างกายจะยังคงอยู่ในกระบวนการฟื้นฟูและปรับตัวต่อวัสดุที่เสริมเข้าไปในร่างกาย จึงส่งผลให้มีอาการต่าง ๆ ดังนี้

• อาการบวม ช่วง 1 เดือนอาการบวมจะยุบลงเยอะมากแล้วแต่อาจจะยังมีบวมที่ปลายจมูกเล็กน้อย
• รอยช้ำ  รอยช้ำเหล่านี้จะจางลง เป็นสีเขียว เหลือง หรือเหลืองอ่อน ตามลำดับ
  
• เห็นรูปทรงชัดเจนขึ้น โครงสร้างทรงจมูกที่ได้รับการศัลยกรรมเสริมจมูกโอเพ่น จะเริ่มมองเห็นได้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น แต่จะชัดเจนมากกว่านี้ใน 3-6 เดือน
• รู้สึกตึง เนื่องจากเนื้อเยื่อที่ได้รับการกระเทือนกำลังฟื้นตัวและหดรัดตัวเข้ากับวัสดุเสริม จึงส่งผลให้รู้สึกตึง
• ชาบริเวณปลายจมูก เกิดจากเส้นประสาทบางส่วนที่ยังอยู่ในช่วงการฟื้นฟูหลังผ่าตัด นับเป็นภาวะปกติที่ และอาการมักจะดีขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป
  
• มีน้ำมูกใส มีน้ำมูกใสไหลออกจากรูจมูกบ้างเล็กน้อย โดยเฉพาะผู้ที่อยู่ในสภาพอากาศเย็นหรือเมื่อสัมผัสฝุ่นละออง
  

อาการที่สามารถพบในช่วง 2 เดือนหลังการเสริมจมูกโอเพ่น

เมื่อจมูกใหม่ก้าวเข้าสู่เดือนที่สองหลังจากการศัลยกรรมเสริมจมูก คนไข้ผู้เข้ารับบริการส่วนใหญ่จะเริ่มเห็นผลลัพธ์และรูปทรงของจมูกที่ชัดเจนมากขึ้น 

• อาการบวมลดลงอย่างชัดเจน  อาการบวมของจมูกโดยเฉพาะบริเวณสันจมูกเริ่มจะยุบเข้าที่แล้วเกือบทั้งหมด เหลือเพียงปลายจมูกอาจจะยังคงบวมเล็กน้อย
  
• อาการชาบริเวณจมูก  จะมีความรู้สึกชาในบริเวณปลายจมูก สันจมูก และริมฝีปากบน โดยอาการเหล่านี้จะค่อย ๆ ดีขึ้นตามการฟื้นตัวของเส้นประสาทที่ถูกทำลายตอนทำศัลยกรรมจมูก
  
• รอยช้ำหายเป็นปกติ โดยปกติทั่วไป รอยช้ำต่างๆคจะหายไปภายในช่วงระยะเวลานี้ หากยังคงมีรอยช้ำหลงเหลือ ควรเข้ารับการตรวจจากศัลยแพทย์ผู้ดูแล
  
• รูปทรงจมูกใกล้เคียงกับผลลัพธ์สุดท้าย  ทรงจมูกเริ่มเข้าที่มากขึ้น และยังมีความใกล้เคียงกับรูปทรงจมูกที่ต้องการ 

อาการที่สามารถพบในช่วง 3-4  เดือนหลังการเสริมจมูกโอเพ่น

ในระยะเวลา  3–4 เดือนหลังการผ่าตัดศัลยกรรมเสริมจมูก ร่างกายของเราจะมีการฟื้นฟูอย่างต่อเนื่อง และอาการต่าง ๆ จะค่อย ๆ ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด

• อาการบวมของจมูกลดลงอย่างมาก บริเวณสันจมูกและเนื้อจมูกส่วนใหญ่จะเริ่มยุบเข้าที่แล้ว จะเหลือความบวมเพียงเล็กน้อยบริเวณปลายและสันจมูก
  
• อาการชา จะยังคงมีความรู้สึกชาในบริเวณปลายจมูกหรือผิวหนังโดยรอบ และจะดีขึ้นอย่างค่อยเป็นค่อยไปตามกระบวนการฟื้นฟูของเส้นประสาทบริเวณจมูก
  
• รอยแผลเป็น หากมีรอยแผลเป็นภายนอก ระยะนี้จะเป็นระยะที่เห็นแผลเป็นภายนอกมากที่สุด แต่จะสามารถจางลงตามเวลาและการดูแลที่เหมาะสม
  
• ความตึงของจมูก  การตึงบริเวณแผลจากการผ่าตัด แสดงว่าเนื้อเยื่อยังอยู่ในช่วงการปรับตัวและเป็นไปได้ด้วยดี ซึ่งเป็นอาการปกติ
  

อาการที่สามารถพบในช่วง 6 เดือนหลังการเสริมจมูก

เมื่อเข้าสู่เดือนที่ 6 คนไข้ผู้เข้ารับบริการส่วนมากจะเริ่มเห็นผลลัพธ์ของการศัลยกรรมเสริมจมูกแต่ยังมีอาการอื่นๆอยู่บ้างประปราย 

• อาการบวมและช้ำหายเป็นปกติ ใบหน้าจะมิติรวมทั้ง จมูกจะเข้าที่มากขึ้น รูปทรงเริ่มนิ่ง เพราะไม่บวมแล้ว
• อาการชา จะยังคงมีความรู้สึกชาบางจุด โดยเฉพาะบริเวณปลายจมูก ซึ่งเป็นเรื่องปกติเป็นอาการที่สามารถค่อย ๆ หายไปเองภายใน 6–12 เดือน
  
• ความรู้สึกตึง อาจยังรู้สึกตึงเล็กน้อย แต่อาการนี้จะลดลงเมื่อเนื้อเยื่อของเราสามารถสมานได้ดีขึ้น
  
• การเปลี่ยนแปลงของรูปทรง  รูปทรงขิงจมูกอาจมีการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยจากกระบวนการสมานตัวต่างๆผ่าตัดของเนื้อเยื่อและกระดูกอ่อน
  
• แผลผ่าตัด แผลภายในโพรงจมูกมักจะหายสนิทและไม่สามารถมองเห็นได้

ข้อปฏิบัติสำคัญหลังการศัลยกรรมเสริมจมูก

อาการหลังทำศัลยกรรมเสริมจมูกโอเพ่น

เพื่อให้การฟื้นตัวหลังผ่าตัดศัลยกรรมเสริมจมูกเป็นไปได้อย่างปลอดภัยและได้ผลลัพธ์ที่ดีคนไข้ผู้เข้ารับบริการควรปฏิบัติตามคำแนะนำของศัลยแพทย์อย่างเคร่งครัด ดังนี้

• ประคบเย็นในช่วง 48 ชั่วโมงแรก

 การประคบเย็นในช่วง 2 วันแรกหลังผ่าตัดศัลยกรรมเสริมจมูกโอเพ่น จะช่วยลดอาการบวมและช้ำได้เป็นอย่างดี แต่ควรประคบเป็นระยะ และไม่วางถุงน้ำแข็งสัมผัสผิวโดยตรง เพื่อป้องกันผิวระคายเคืองและอักเสบ

• หลีกเลี่ยงการก้มหน้าแรง หรือยกของหนัก

การก้มหน้า ยกของหนัก หรือทำกิจกรรมที่ต้องใช้แรงเป็นการเพิ่มแรงดันในใบหน้าอาจทำให้กระทบต่อแผลได้ ไม่เพียงเท่านั้นยังอาจทำให้เกิดเลือดออกหรือซิลิโคนเคลื่อนได้อีกด้วย จึงควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ใช้แรงหรือเปลี่ยนท่าทางรวดเร็ว

• หลีกเลี่ยงการไอหรือจามแรง ๆ

ควรอ้าปากเล็กน้อยในการจาม เพื่อลดแรงดันในโพรงจมูกและเพื่อการป้องกันการกระเทือนต่อโครงสร้างจมูก

• งดสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ และหลีกเลี่ยงอาหารหมักดอง

บุหรี่ แอลกอฮอล์ อาหารหมักดอง มีสารบางอย่างที่อาจรบกวนกระบวนการสมานแผล ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อแลทำให้แผลหายช้ามากขึ้น

• นอนยกศีรษะสูงประมาณ 30–45 องศาในช่วงสัปดาห์แรก

ควรนอนยกศีรษะสูง โดยวิธีการใช้หมอน 2 ใบรอง หรือใช้เตียงปรับระดับ เพื่อช่วยลดอาการบวมและป้องกันเลือดคั่งบริเวณจมูก

 

อาการต่างๆที่เกิดขึ้นหลังทำการศัลยกรรมเสริมจมูกนั้นนับเป็นอาการปกติที่สามารถเกิดขึ้นได้ในกับทุกคน โดยจะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับการดูแลตัวเองและสภาพผิวหนังเบื้องต้น หากดูแลตัวเองหลังทำการศัลยกรรมดี ก็จะเป็นการย่นระยะเวลาการพักฟื้นขึ้นไปอีก เพราะจะทำให้แผลสมานเร็วขึ้น ดังนั้นจึงควรปฏิบัติตัวตามคำแนะนำของศัลยแพทย์อย่างเคร่งครัด และเตรียมตัวให้พร้อมก่อนการผ่าตัดให้มากที่สุดเพื่อลดกังวลในการพักฟื้น